حمام روستای دیزج خلیل علیا  دارای تاریخ طولانی ( بیش از سی صد سال)است.

حمام به صورت زیر زمینی ودارای کنبد هایی با روشنایی خاص و محل کفش کن

، رخت کن جداگانه با آّب نما یا حوض کوچک ، محل ویژه شستشوی پا و

اتاق های ویژه نظافت موهای زاید، گرم خانه برای شستشوی

عمومی و دوش های انفرادی بود.(خزینه را من ندیدم یا به

حالت رویا بخاطر دارم) ، آتش دان دربیرون از حمام. آب

مصرفی آن بوسیله لوله های سفالی مستقم و قبل

از خروجی چشمه آ ب کاریزو بهداشتی تامین

می شد .فاضلآب به طور زیر زمینی  در فاصله  مناسبی 

 معروف به گنداب منتقل و دفن می گردد. گنبد های حمام دارای

منفذ های روشنایی از سنگ مرمر شفاف بودند که بعد ها شیشه جای

آنها را گرفت. بعد برق آمد.هرچند این حمام به صورت اجاره در اختیار افراد

مختلف قرار می گرفت و هرکس بر اساس سلیقه خود تزیناتی بر آن می افزود

و اکثر مردم از حوله و قطیفه (لنگ) و کیسه و صابون شخصی استفاده می کردند

ولی چند لنگ بطور امانی در حمام وجود داشت.داخل حمام دلاک یا کیسه کش برای آقایان

و بانوان وجود داشت که هر دلاک یا کیسه کش برای خود روش های خاصی را دنبال می کردو هزینه

جداگانه دریافت می نمود و فرد تازه وارد از روی ادب برروی حاضرین یک سطل آّ گرم می ریخت.

. چنانچه کسی وسایلی کم می اورد از حمام تامین می شد ولی بعد از ورود دستور های

بهداشتی ، استفاده از این وسایل به صورت عمومی نیز قطع گردید. حمام دارای سه

برنامه خاص( ساعاتی برای خانم ها و ساعاتی برای مردان و شب ها به صورت

خصوصی )بود. شادترین زمان این حمام مربوط به زمان اختصاص  عروس

یا داماد و همراهان  محسوب می شود، چون صدای ساز و نوا از حمام

بلند ، شیرینی و شربت  برقرار، موقع رفت و برگشتن عروس و

دامادبه حمام: نوازندها با صدای دایره و ساز عروس و داماد

و همراهانشان رامسرور می کردند .هزینه نگهداری

سالیانه حمام توسط عموم مردم تامین می شد. کسان زیادی 

 مدیریت  حمام را به عهده داشتند که در اینجا نیازی به  اوردن اسامی

انها نیست . این حمام سال هاست مورد استفاده قرار نمی گیرد و مطالعه

برای بهره برداری فرهنگی به طور سینه به سینه مطرح است.

                                                صادق

هرگونه بهره برداری با قید منبع بلامانع است

دوران کودکی دورانی زیبا وزمان ساخت وتشکیل زیر بناهای تربیت محسوب می گردد،

آموزش ها بیشتر جنبه عملی و یا با استفاده از بازگویی داستان ها ، افسانه ها ،

خاطرات بزرگان خانواده ، بازی های محلی شروع می شد.تاکیدات بیشتر روی

جنبه های اخلاقی انجام می گرفت مانند اعتماد وعمل به هنجار های

گذشتگان، فراخی سینه، تلاش برای معاش، خانه محوری،صداقت

و مهر ورزی،احترام به بزرگان و فامیل،معاشرت با همسایگان،بکار بردن

کلمات محترمانه نسبت به دیگران،ارتباط با بستگان،رعایت حلال و حرام، آزاد

اندیشی، تکیه به جایگاه خود،ناموس پرستی، توجه به تحکیم خانواده،ورود در امور

اجتماعی و....اصول تربیتی بود که به طور دایم به کودکان یاد آوری می شد.تحکیم خانواده

ها واقعا ستودنی است هر چند زندگی سنتی در حال گذر و تبدیل به مدرنیسم باشد باز جای

تمجید از این تحکیم و عواطف مردمی وجود دارد.

                                                                                             صادق

عفت از ناموس مردم کن اگر باغیرتی       تاکنند عفت زناموس تو باغیرتان

نام اصلی مسجد خلیل لو بود که امروزه به دلایل نامعلوم تغییر نام داده است. طول و عرض و ارتفاع آن قبل از تعمیرات سال های

اخیر عبارت بوداز 60/19 متر در 14/25متر و6مترارتفاع  با دیوار های گلی با پهنای 90 تا 100 سانتی متر،ستون های 6 متری

به تعداد20 عدد، تعداد4عدد تیر باربر(حمال )با طول 20 متر و کمتر، تعداد کثیری تیر چه کوچک 4متری سواربر روی تیرهای

اصلی ،قرایتخانه یا مسجد کوچک در سمت شمالی با ارتفاع سه متری که در ایام غیر محرم و صفر و رمضان برای تدریس وقرایت

قران وتشکیل جلسات کوچک و همچنین برای نگهداری تابوت استفاده می شد .صحن اصلی دارای یک درب چوبی محکم و رنگ

آمیزی شده با آب یونجه ، پنجره های دولایه بزرگ چوبی شش گانه در فاصله 50 سانتی متری کف مسجد، پنجره های چوبی

دولایه کوچک چهار کانه نزدیک سقف ، انباری کوچک در درون دیوار غربی، محراب با نقش و نگار زیبا در دیوار جنوبی، کتیبه

نویسی دیوار ها با خط ثلث و ریحانی و سقف نوشته ها با رنگ سفید

ادامه مطلب

 صادق

اتومبیل در روستا

اتومبیل مدرن  اولین بار توسط آقای ارشد نصیر پور به روستا آورده شد و در روزهای

چهار شنبه و روز های عادی به عنوان آژانس های امروزیسرویس دهی می کرد،چه افرادی

که به دلیل آمدن خودرو توسط ایشان از مرگ نجات یافتند راننده ای بود خود ساخته و دوره دیده

دوران سربازی ، خیلی از افراد توسط ایشان رانندگی را در روستا یاد گرفتند و اولین نفر از آنها آقای علی

اکرادی بود یادم است وقتی ماشین را در اختیار ایشان گذاشت تا در میدان روستا دور بزند همزمان  با حضور

پارچه فروش دوره گرد مشهدی اسد در کنار دیوار غربی  میدان ، دوره گرد شریف عمو ،مسگر ی ازشهر بنیس

بود. خلاصه به دلیل کامل نشدن آموزش ، ماشین  با درخت بید کنار جوب تصادف کرد .

بعد ها آقای اکرادی راننده ماشین سواری  آژانس محلی شد و متعاقب آن

مینی بوسیرا خریداری نمود. قبل از ایشان آقای حسین طربخواه

دارای مینی بوس بود و در خط تبریز به شبستر کار می کرد .چند سال بعد

راننده های دیگری در محل آمدند مانند آقای اکبر شعبانی و باقر نژادی .که همگی

نام های نیکی از خود به جا گذاشته اند و با خاطرات تلخ و شیرین مردم محل آشنا شدند .

 قبل از آمدن خودرومسافرت های نزدیک مردم با استفاده از اسب و الاغ و درشکه و دروچرخه انجام می شد

                                             صادق

هرگونه بهره برداری با قید منبع بلامانع است

مدرسه مینو که در گذشته به صورت کمک مالی دانش آموزان و با بخاری های چوبی اداره و گرم می شد حالا تبدیل شده بود به

هزینه ثبت نام اولیه و بخاری های نفتی که دارای جا نفتی های سیار بود و شیر نفت های کوچک ، تخته سیاه و کچ های سفید و

زرد و آبی و پاک کن های اسفنجی و صندلی هاو نیمکتی چوبی سه نفره ، یک میله پرچم جلو دفتر مدیر ویک میز پینگ پنگ در سالن،

اطاق مدیر و معلمین تقریبا جدا می شد و در کلاس ها شاگردان با هیکل های مختلف با هم بودند

معلمین و مدیرانی همانند آقایان خلیلی،رسول زاده، دنیابین، سلطان پور، صداقت دوست،شیخ بیگی،ستاری، گرگری ، دیزجی،طربخواه...

از معلمین بودند.برای اولین بار اداره بهداشت آن زمان واکسیناسیون را شروع کرده بود ، جالب بود دانش آموزان هیکل درشتی که به

خاطر واکسن نزدن از پنجره فرار می کردند ، گریه های کودکانه ، ترکه های ناظم و معلم برای تربیت و درس خوان نمودن بچه ها برابر

روش آموزش و پرورش کشور، سیگار کشیدن معلمی سرکلاس ،بکار گرفتن شاگردان در نظافت حیاط ، پر کردن تانکر آّب . خدمتگذارانی

پیر مثل مرحوم صفر علی حیدری، ثمری، حسن آقا ، هاشمی و... که بچه ها  با آنها اخت بودند ، فرار از مدرسه در ساعات مختلف توسط بی

انظباط ها ، رفتن خدمتگذار دنبال آنها ،نوشتن مشق شب با تعداد مشخص و مشق تعطیلی نوروز به حدی که نوروز را درک نکنی، احترام

دانش آموزان به معلمین حتی بعد از اتمام کلاس درس و خارج از محیط مدرسه ، پایان سال و دعوا های آخر سال تحصیلی و کودکانه ،

پاره کردن  کتاب های سال تحصیلی قبلی ، نوشتن انشای فصل ها را تعریف کنید و یک داستان بنویسید ، پارو کردن برف پشت بام ،

توسط دانش آموزان کلاس آخری ها ، آمدن استاندار به روستا  و بستن طاق نصرت ها و نحوه احترام کردن بعض ها به سبک اروپایی

  همه و همه خاطره هستندو خاطره . هنوز هم این معلمین را دوست دارم و صبر و حوصله آنها را در زمان تدریس تحسین می کنم و

احترام می گذارم.

 صادق

پایه های دانش و نوشتار را در این روستا ها میتوان در گذشته های دور و باستناد به دست نوشته های خوش خط قباله های ازدواج و

خرید وفروش املاک و اجاره نامه ها و حاشیه نویسی در قران ها و همجنین وجود کتاب های خطی و چاپ سنگی موجود درخانه ها بدست آورد.

مکتبداری برای پسران ودختران برای تدریس علوم دینی از گذشته رواج داشته مستند ترین آنها که هنوز نامشان در بین مردم ذکر می شود 

نام ملا ملک خانم (جده مادری خانواده بهجت) و مکتبخانه و مکتبداری میرزا عبداله ذاکر که قبل تاسیس مدرسه ، درسال 1311 مکتبداری می کرد.

اولین مدرسه رسمی پسرانه با تلاش خیرین ومتفکرین روستادر سال هزار وسی صدونوزده راه اندازی واعیانی آن وقف اداره فرهنگ و

عرصه وقف اداره اوقاف می شود.بدن توجه به مخالفت عده ای کلاس های اکابربرای مردان و زنان نیز از استقبال خوبی برخوردار بود.پس

از گذشت چند سال در1330 با همت محله پایین دبستان دخترانه پروین افتتاح و با ارتقاء نیاز ها دبیرستان رضا خورشیدی با هزینه شخصی

در سال 1350 ساخته شد و با نظارت مردان دلسوز، دانش آموزان به صورت مختلط تحصیلات دبیرستانی را در محل ادامه داند( قبل از

ساخت دبیرستان، دانش آموزان مقطع متوسطه در مدارس شبستر به تحصیل می پرداختند) .در سال 1359 دبیرستان و راهنمایی

دخترانه مجزایی در محل تاسیس گردید . چگونگی شروع تفکر ایجاد مدرسه مدارس رسمی، تلاش برای انتخاب بهترین معلمین در

سطح کارشناسی، مدیریت مدرسه مختلط،... هریک داستان ها و تلاش و ایثار گری های خود را دارد که از این مقوله خارج می باشد.تحویل

می گردد. اگر امروز در هر خانواده این روستا حداقل یک یا چند مهندس ،دکتر ، دبیر ، متخصص ،غیره حضور دارد و در سطح ملی و

یاخارج از کشور بانی ثمرات هستند، نتیجه تلاش و نیک اندیشی گذشتگان می باشد.اگر امروز شاهد تخریب مدارس ابتدایی و رو به

تعطیلی رفتن دبیرستان های روستا هستیم باید دلایل را در سیاست های مهاجرتی، کنترل جمعیت،عدم سیاست گذاری ایجاد مراکز

تولیدی بررسی کنیم.

      صادق

هرگونه بهره برداری با قید منبع بلامانع است

وبلاک هدیه است بر روح تمام آنانی که عند ربهم یرزقون هستند به ویژه به  روح شهیدجاویدالاثر ابوالفضل (داود) رضایی

 ایکی قاپی یان یانا              الیمه یاخدیم حنا

سنه سود وئرن آنا              اولا منه قاین آنا

صادق

وجه تسمیه دیزج خلیل علیا

   کلمه دیزج معرب دیز یا دیزه ‌است که در منابع معتبر دو معنی متفاوت برای آن ذکر شده. نخست به معنی رنگ یا رنگ خاکستری و اسب خاکستری رنگ و در معنای دیگر دیزک یا همان دژک به معنی دژ و قلعه آمده.. روستاهای زیادی به نام دیزَج در ایران وجود دارند. واژه دیزج عربی‌شده دژک فارسی به معنای دژ کوچک است.

بعضی گفتمان های غیر مستند(خلیل ضمن اینکه می تواند به اسم خاص اطلاق شود دارای معانی دیگری  ازجمله دوستی خالص ،لقب ابراهیم نبی ع نیز به حساب می آید.روستا چون از نظر جغرافیایی مرتفع تر از شش محله دیگر قرار گرفته کلمه علیا برآن افزوده شده است. و همچنین احتمال مونث بودن اسم علی (علیا) می توان مالک یا پایه گذاراولیه روستا را بنام خلیل یا بانویی بنام علیا تصور نمود.) 

 هرگونه بهره برداری با قید منبع بلامانع است

آنا یوردیم دیزج خلیل 

قلبیلر بیر ورر آنجاق  وطن عشقینده جوشور

عشق اولسون آزاد یاشیان انسانلار

بنام خداوند جان و خرد                        گزآن برتر اندیشه بر نگذرد

 سلام بر بزرگ  زنان وغیور مردان  دیزج خلیل علیا

  تاریخ  ارزنده  ترین ،  گویا  ترین  سند رخ دادها ی جوامع بشری درگذرزمان است تاریخ حکایتگر ایجادو خلاقیت  های آدمی ،  شکست و پیروزی آدمی ، درتداوم بقا است. تاریخ درهمانند قطب نما یی برای نا خدا است، آمیزه ا ی از گذشته به حال ، از بودن ، به سوی شدن ها؛  تاریخ حافظه جمعی انسان ها است که بر اساس شرایط و موقعیت های خاص ، سر نوشت  و حیات آن ها به هم گره خورده. ، جامعه ی بدو ن هویت تاریخی  ؛  مفلوج ، مفلوک ، مرده ا ی  بیش نیست.

هویت‌ را می توان به ‌ معنی‌ چه‌ کسی‌ بودن، چيستى هر چيزى بویژه انسان بیان کرد.

 هرگونه بهره برداری از مطالب و تصاویر بدون قید منبع ممنوع است